Sunday, June 17, 2012

MGA KOKOMAN O MGA BABAY SII KO RAMADHAN

MGA KOKOMAN O MGA BABAY SII KO RAMADHAN



PAKAISHA:
Igira a so Babay na miyasuti "Miyada-on so Haydh" a afetr Fajr sii ko Ramadhan ba wajib a kaphowasa-an yan a gawii oto antawaa ka khabayadan yan?

SMBAG:
Dowa a tindg san o mga Ulama;-

Paganay a tindg na Wajib a kaphowasa-an yan a gawii oto ogaid na knaba khi itong sa baniyan kiyaphowasa-i, khabayadan yan bo! Tindg anan o Imam Ahmad

Ikadowa a tindg na knaba niyan p'phowasa-i a gawii oto sabap skaniyan na sakali masuti na after Fajr, na sabap sa Haram rkaniyan so kaphowasa ka sakali masuti na somibang so Fajr na di khapakay oba niyan phowasa-i a gawii oto, Wajib rkaniyan a kasambi-an yan sii ko Oriyan o Ramadhan... Na giyanan i mabagr a Tindg!

Shaikh ibn Al-'Othaymeen


PAKAISHA:
Igira a so Babay na Miyasuti a befor Fajr na kiyapaka phaygo iyan na after Fajr antonai Kokoman yan?

SMBAG:
Igira a so Babay na aya kiyasuti niyan na dapn Sbang so Fajr na wajib a kaphowasaan yan a angkawto a gawii, apiya sakali miyaka phaygo na somibang dn so Fajr, sa lagid igira a miya Jonob siran ki karoma niyan sii ko Kagagawii na khapakay a sakali siran phaygo na Som'bang daan so Fajr...

Shaikh Ibn Al-'Othaymeen


PAKAISHA:
Igira a so Nifas "Gopn mimbawata" na miyasuti a dapn maka Patpulo Gawii ba Wajib a maka phowasa odi na maka shambayang?

SMBAG:
Igira a so Babay a Gopn mimbawata na miyasuti a dapn maka patpulo gawii na miyasuti dn na Wajib a makaphowasa upama ka Ramadha, go Wajib a maka panambayang go khapakay dn a Obayin i karoma niyan...

Shaikh Ibn Al-'Othaymeen

Opman o kasoy so Rugo iyan a dapn mapasad so Patpulo gawii na nggn'k Phowasa na go ngg'n'k shambayang! Taman sa di masuti odi na mapasad so Patpulo gawii, na so kiyaphowasaan yan ko dapn kakasoy o Rugo ago kiyashambayangan yan na Korik dn oto knaba niyan khabayadi...

Shaikh Ibn Baz



PAKAISHA:
So Gopn mimbawata na miyakalpas dn so Patpulo gawii ogaid na dapn masuti! Antonai Kokoman yan?

SMBAG:
Aya limit o Nifas na Patpulo gawii, na o mapasad so patpulo gawii na dapn masuti so Babay na p'phaygo dn go Wajib dn a makaphowasa upama ka Ramadhan, go Wajib a makashambayang dn go miyapakay dn ko Karoma niyan! Sabap sa miyapasad dn so Limit o gawii o Nifas...

Shaikh Ibn Baz


PAKAISHA:
Igira a so Babay na kalalayaman yan a aya kathay o Haydh yan na 7 gawii odi na 8 gawii oriyan yan na miyakasobra a kalalayaman yan anan a kathay niyan na antonai Kokoman yan?
SMBAG:
Taman sa di mada so Rugo iyan na dapn Masuti apiya miyakasobra ko kalalayman yan a kathay niyanon, sabap sa so Nabi "saw" na da niyan tago-i sa Limit so kathay o Haydh...
Go pitharo o Allah sa Qur-an:
و يسألونك عن المحيض قل هو أذى
Maana: Go iphagisha iran rka so Haydh na tharo-angka a Marshik a phakaringasa!
Na taman sa di mada a marshik oto na didn khapakay oba Phowasa so Babay odi na Shambayang! Lagid yan mambo o ibarat na kalalayaman yan a aya kathay niyanon na 8 gawii oriyan yan na matag miyaka 4 gawii na miyada-on na Wajib a makaphowasa odi na maka shambayang ka miyasuti skaniyan...
Shaikh Ibn Al-'Othaymeen 

 
PAKAISHA:
So Babay na igira na adn a p'phakapo-onon a phag'thal a angga sathak a Rugo amga iito na upama ka sii ko Sold o Ramadhan na antonai Kokoman yan?
SMBAG:
Knaba anan Haydh na wajib a maka phowasa, miya tharo o 'Ali "ra" a giyanan na knaba Haydh... Ayakon a lagid anan na so Limamad "Rugo a p'phaka poon sa Ngirong"...
Shaikh Ibn 'Othaymeen 

 
PAKAISHA:
Igira a miyagdam o Babay a adn a Pliyo a Rugo sii ko kadawndaw o Powasa odi na miyakagdam sa Masakit "Kasakit o Haydh" ogaid na da liyo so Rugo taman sa da sdp so Alongan "sakali lomiyo so Rugo na sii ko kiyasdp o Alongan" na ino Korik so Powasa niyno o khabayadan yan?
SMBAG:
Korik so Powasa niyan, di niyan khabayadan sabap sa taman sa di Lomiyo so Rugo na dapn skaniyan ma Haydh...
Shaikh Ibn Al-'Othaymeen


PAKAISHA:
Iigra a so Babay na miyasuti sii ko Wakto a Asar ino ba Wajib a kashambayangan yan pn so Dhuhr?
Note: Sii aya ko knaba Ramadhan a go sii pn ko Ramadhan... Inaloy tano ka importante!
SMBAG:
Adn a mitharo ko mga Ulama a Wajib a kashambayangan yan pn so Dhuhr sabap sa p'kha Jama' igira so Dhuhr a go so 'Asr...
.
Na ribat anan a Tindg, aya Korik na ayabo a Wajib a kashambayangan yan na 'Asr ka da a ba Dalil sa o masuti so Babay a 'Asr na kap'shambayangan yan pn so Dhuhr...
.
Lagid yan mambo upama ka aya ka Haydh yan na after Dhuhr a dapn maka shambayang sa Dhuhr na ayabo a khabayadan yan amay ka masuti na so Dhuhr...
Shaikh Ibn Al'Othaymeen

PAKAISHA:
So Babay a p'kharapasan antonaa i Kokoman yan? Ba lagid sa Kokoman o gopn mimbawata?
Note: Aya kiyarapasan na biyagowasan!
SMBAG:
Upama ka so kiyarapasi ron na dapn mbaloy a Tao so ika oogat yan na di khi itong so Rugo iyan sa Rugo a Nifas "Gopn mimbawata"! Na wajib dn a makashambayang na go maka Phowasa!
.
Upman o miya baloy dn a Tao so ika oogat yan ko kiyarapasi ron na so Rugo iyan na Rugo a Nifas... Na taman sa di Masuti na di khapakay a shambayang na go di khapakay a Phowasa...
.
Lagid sa Kokoman o gopn mimbawata!
Shaikh Ibn Al-'Othaymeen

PAKAISHA:
So p'phaka puon a Rugo ko Mawgat ba phaka Batal sa Powasa?
SMBAG:
So Babay na basta a ma Haydh sii ko Ramadhan na miyabatal so Powasa niyan go Haram oba Phowasa taman sa di Masuti sabap ko katharo o Nabi "saw":
أليس إذا حاضت لم تصم و لم تصل
Maana: Igira a miya Haydh so Babay na di makap'phowasa na go di makap'shambayang...
.
Na so Mawgat na di kha Haydh... Maana: Upama ka so Mawgat a dii phowasa na adn a makapu-onon a Rugo na knaba uto Haydh ka so Mawgat na di kha Haydh...
Na knaba uto phakabatal ko Powasa niyan!
Shaikh Ibn Al-'Othaymeen


PAKAISHA:
Igira a so Babay na miyawma a Haydh sii ko kalalayaman yan a kap'kha uma-a ron a Haydh oriyan yan na sii ko miyakatundog a gawii na miyada so Rugo sa miyakasalungan! Antonai showaan yan?
SMBAG:
Dapn oto mada so Haydh yan, pd dn oto sa Haydh, gyabo a kiyatarg o Rugo! Taman a di niyan maylay so Tndo sa miyada so Haydh a gyoto so ig a maputi na dapn mada so Haydh yan...
Shaikh Ibn Al-'Othaymeen

PAKAISHA:
So Babay a kalalayaman yan ibarat a aya kathay ron o Haydh na Pat gawii na sii ko ikapat gawii na miyada dn so Rugo ogaid na daniyan ma ilay so Ig a Maputi antona i Kokoman yan?
SMBAG:
Ibarat o kalalayaman yan a p'kha ilay niyan so Maputi a tndo sa kiyada o Haydh na ph'nayawniyan dn i kagmaw niyan taman sa di mapat gawii...
.
Opman o aya kalalayaman yan na knaba p'phakawma so Maputi ka knaba langon a Babay na ndodon a toos anan na mada so Rugo na P'phowasa dn a go p'shambayang...
Shaikh Ibn Al-'Othaymeen

PAKAISHA:
Babay a miyakaboka sii ko Powasa sa miyaka Pito gawii ka mimbawata na da niyan dn kabayadi taman sa miyakawma so Ramadhan a ikadowa! Antonai Kokoman yan?
SMBAG:
Opama ka pithibaba iyan na Miyadosa, wajib a maka thawbat ko Allah a go Wajib a kabayadan yan oto! Di khapakay a badi bayadi so da kaphowasa-i ko Ramadhan sii ko dapn kawma o Ramadhan a ikadowa! Wajib dn a kabayadan ko dapn kapaka uma o ikadowa a Ramadhan...
.
Pitharo o 'A-ishah "ra":
كان يكون علي الصوم فما أستطيع أن أقضيه إلا في الشعبان
Maana: Igira na adn a p'khabokaan akn a Powasa na diko khagaga Mayad inonta na sii ko Sha'ban
Opman o adn a Rason yan ka ba p'khasakit sii ko Sold o miyaka Saragon na da a Dosa niyan apiya sakali miyaka Bayad na miyaka dowa Ragon...
Shaikh Ibn Al-'Othaymeen


PAKAISHA:
Igira a so Mawgat na liniyowan a Rugo sii ko unaan o daniyan pn kambawata sa Salongan odi na Dowalongan na antonai Kokoman o Powasa niyan a go so Sambayang yan?
SMBAG:
Opama ka so kiya liyo o Rugo na ph'mbalilit'n skaniyan na Nifas dn oto na phakagn'k dn Phowasa go phakagn'k shambayang na opman o knaba ph'mbalilita na didn oto khi itong a rugo oto a Lominiyo... Maana: di phakabatal sa Powasa!
Shaikh Ibn Al-'Othaymeen

PAKAISHA:
Ino khapakay so kakan sa mga Tablet a para di kha Haydh so Babay? Adn a mga Babay a phagosar siranon ko Ramadhan ka an siran di kha Haydh taman sa di mapasad so Ramadhan?
SMBAG:
Ip'shapar akn anan, di khapakay! Sabap sa adn a side effect yan a marata sii ko Babay na Haram! Siiko miya amad mismo ko mga Dr... So Babay na Tarima-a niyan dn a so Haydh na phoon sa Kabaya o Allah a ini tiyoba iyan kiran... Na tarimaa niyan! Phowasa dn taman sa dapn ma Haydh na ma Haydh na boka na bayadi niyan bo ko mga pd a Gawii...
Shaikh Ibn Al-'Othaymeen

PAKAISHA:
Antonai mas mapiya ko mga Babay sii ko kashambayang sa Tarawi odi na Tahajjod ko Ramadahan? Sa walay o sa Masjid?
SMBAG:
Sa Walay, sabap ko katharo o Nabi "saw" ( Mas mapiya ko Babay so sambayang yan sa Sold a Walay niyan ) Hadith
.
Go igira a so Babay na p'shong sa Masjid na khapakay a kasabapan sa Fitnah... Na ayadn a mas taralbi na so katatarg yan sa Sold a Walay...
Shaikh Ibn Al-'Othaymeen

SO MGA TAO A KIYAWISWISAN KO RAMADHAN

SO MGA TAO A KIYAWISWISAN KO RAMADHAN 

 
Aya maana a Kiyawiswisan na so Tao a miyalogi odi na so Tao a kiyadowandowa-anan...

Na aya Kiyawiswisan ko Ramadhan na so Tao a siyagad a Ramadhan na da a moyaparuli niyan a kamapiyaan ko Sold o Ramadhan...

Siranuto so mga Tao dayran Sh'las'laa so Ramadhan, somiyagad so Ramadhan na dayran tago-a sa ginawa, Miphowasa siran ka kagiya kalalayaman... Knaba aya kiyaphowasa iran na kagiya Simba ko Allah... Na da kiran maka rarad so kaphowasa ka badn p'khitaralo so mga kadosa-aniran... Na siran so piyangawiwiswisan ko Ramadhan a da katukidi ko mga Kamapiyaan o Ramadhan...

NA PD A MGA SIPAT IRAN NAH: 

1.) DIIRAN TATAGOON SA GINAWA SO KALBIHAN O RAMADHAN

Pakalilipataniran so Kalbihan o Ramadhan, sabap dn oto ko kayto i paratiyaya... So Kalbihan o Ramadhan na tanto dn a madakl sa lagid o kiyapagosaya tano ron ko BANDINGAN A PAGANAY...

Na pd a kalbihan yan na so miya aloy o Nabi "saw":
إذا كان أول ليلة من شهر رمضان صدفت الشياطين، و مردة الجن، و غلقت أبواب النار، فلم يفتح منها باب، و فتحت أبواب الجنان فلم يغلق منها باب، و ينادي مناد: يا باغي الخير أقبل و يا باغي الشر أقصر، و لله عتقاء من النار و ذلك كل ليلة... رواه الترمذي
Maana: Sii ko paganay a gawii ko Ramadhan na ph'rantayan so mga Shaitan a go so mga Darowaka a mga Jinn, go ph'pinto-an so mga Pintoan o Naraka na dadn a bawn khalka-an, na go ph'llkaan so mga Paytaw o Sorga na dadn a bawn khal'kh'ban, na go adn a Phananawag: a Hay Tao a dii mbabanog sa Mapiya na Panishakay ka, na go Hay Tao a dii mbabanog sa Marata na maloka a thatangka, go Mataan a so Allah na adn a mga Tao a p'phaka lidasn yan ko Naraka sii ko uman gagawii... Piyanuthol i Tirmidhee

ya Allah na pakalidasa kamingka ko Naraka... Aameen...

2.) DII PHOWASA SO MGA TIYAN IRAN NA SO MGA ANGGAWTA IRAN NA KNABA DII PHOWASA

Gomin'k siran Koman a go Minom ko kadawndaw o Ramadhan na dasiran gn'k ndosa, dasiran gn'k mamaganta, shisinta, shoroyan, mand'ngki, karata a pamikiran ko salakaw di salakaw, go kailay sa mga rarata, go kabinasaa ko Oras sii ko daa mga Bali niyan lagid o mga Movies...etc!

Perapera i mga Tao a di siran makap'tharawi ka mas diiran mathumo so Salida? Perapera i mga Tao a dii phowasa na badn dii panagumpot so Karata i olawla?

Pitharo o Nabi "saw":
رب صائم ليس له من صيامه إلى الجوع و العطش
Maana: Khapakay man a so dii phowasa na dadn a miyakowa niyanon a Gona a salakaw ko Ka-or na go Kawaw...

Pitharo iyan pn:
من لم يدع قول الزور و العمل به فليس لله حاجة في أن يدع طعامه و شرابه... رواه البخاري
Maana: Sa Tao a di niyan gn'kan so Kapamokhag a goso kanggalbkawn na didn kailangan o Allah so kaph'nggn'k yan Koman a go Minom "Powasa"... Piyanothol i Bukhari

3.) DII RAN THAGOON SA GINAWA SO QUR-AN SII KO RAMADHAN

Obadi so Ramadhan na Ulanolan o Qur-an...! Pitharo o Allah sa Soratol Baqarah:
شهر رمضان الذي أنزل فيه القرآن... الآية
Maana: So Ulanolan a Ramadhan a ron ini turon so Qur-an...

Na so sabaad ko mga Tao na aya iran map'phaka lbi so kambakas na go kathurog na go so pithibarangan a kadosaan lagid o mga Musics...

Rilaan tano Langon o Allah... :'( Ya Allah na liwanagingka so mga Puso ami na go Tawfiki kami ngka... :'( Aameen...

So Sofyan Al-Thawree rahimahullah na igira a somyold so Ramadhan na p'thalikhodan yan so langowan a Galbk na aya niyan p'thayodn na so Kabatiya sa Qur-an...

Na Pagariya na obaka kapokasi ko Barakat o Qur-an na go so Balas o kabatiya-a ron sii ko Ramadhan...

4.) DII SIRAN PHOWASA NA DI SIRAN P'SHAMBAYANG

Badi perapera i mga Tao a mapasang i katharaweeh a go Tahajjod na di Phlima wakto?! Fala Hawla wala Qowwata illa Billah...

Bayran di katawi a pitharo o Nabi "saw":
[ Aya pagampaganay a phamagitong'n ko Tao sa Alongan a Mawri na so sambayang yan! Na omaka apas na miyaka apas so langon o Amal yan, na odi maka apas na da maka apas so langon a Amal yan ] ? Hadith

Na kanugon yan so Dokaw o Manosiya amay ka dabo a bali niyan...

5.) AMAY KA MIYAKALIPOS SO RAMADHAN NA DII SIRAN MBALINGAN KO MGA KADOSAAN

So kaphowasai ko Ramadhan mga Pagariya na aya mala a Hadapon o Allah sa kini sugo-on yanon na an mapadalm so Kalk ko Allah sii mga Manosiya...

Pitharo iyan sa Soratol Baqarah:
كتب عليكم الصيام كما كتب على الذين من قبلكم لعلكم تتقون
Maana: Ini paliyogat rkano so kaphowasa sa lagid dn o kini paliyogat'non ko miyanga uuna-an yo ka an rkano mapadalm so Kalk ko Allah...

Na amay ka di bo mapadalm so Kalk ko Allah ko Manosiya na nana-o sa Da a Bali o kiyapamowasa niyan...

Na umani isa na panamari niyan a di malugi so Amal yan sii ko Ramadhan...

Ya Allah na Tawfiki kamingka Langon ko langon a ikhaso-at ka rkami na go pakawatana kamingka ko langon a dingka khababaya-an... Aameen...


AbuHazim Ibrahim

SO (KABGAY SA PITRA) ZAKATOL FITR

SO (KABGAY SA PITRA) ZAKATOL FITR

[ I ] So Kokoman yan

So Kabgay sa Pitra na Wajib ko langon o mga Muslim, Babay Mama, Mala na go Mayto a Wata, mapiya a Tao go Oripn!

Pitharo o Ibn 'Omar "ra":
فرض رسول الله صلى الله عليه وسلم صدقة الفطر صاعا من التمر أو صاعا من الشعير على الصغير و الكبير و الذكر و الأنثى و الحر و العبد من المسلمين... رواه البخاري و مسلم
Maana: Ini paliyogat o Rasulollah "saw" so kabgay sa Pitra, isa ka SA' a Korma odi na isa ka SA' a Sha'eer, sii ko Mayto a Wata a go Mala a Tao, Mama a go Babay, Mapiya a Tao na go Oripn a mga Muslim... Piyanothol i Bukhari a go Muslim

[ II ] Anda mbgan?

Sii imbgay ko mga Pobri a mga Muslim!

Pitharo Ibn 'Abbas "ra":
فرض رسول الله صلى الله عليه وسلم صدقة الفطر من رمضان طعمة للمساكين و طهرة للصائم من اللغو و الرفث... رواه أبو داود
Maana: Ini paliyogat o Nabi "saw" so Kabgay sa Pitra sii ko Ramadhan, a pangn'ngkn o mga Pubri na go iph'lompiyo ko miphowasa phoon ko mga rarata a katharo... Piyanothol i AbuDaud

Na so Mga Ulama na dayran pakay oba sii mibgay ko mga Kafir! Ka sii bo anan ko mga Pobri a mga Muslim imbgay!

Bali aya maana niyan na asar a Muslim so Pobri na apiya baradosa asar a Muslim pn na khapakay ron a ibgay so Pitra...

Go pd a Shabotn sa Hadith anan na aya Hikma sa kinisugo-on ko Pitra na iph'lompiyo ko miphowasa phoon ko mga Rarata a katharo!

Miyawna so kiyapagosayatano ron a so mga Rarata a katharo sii ko Ramadhan na pkhasabapan sa kap'khada-i sa Bali ko Powasa! Na amay ka so Tao na da niyan marn a ginawa niyan na myakatharo sa Marata na mgay sa Pitra na map'phakada iyan a angkawto a kiyapakatharo iyan sa Marata!

[ III ] Antonaa i imbgay a Pitra na go antonaa i kala iyan?

Sa pang'n'ngkn ko Ingd na aya imbgay a Pitra, aya miya Aloy sa Hadith na Korma a go Sha'eer sabap sa gyoto i Pangningkn sii ko masa o Nabi "saw"...

Na aya Dalil yan sa Pangn'ngkn a imbgay na gya miya aloy anan a Hadith a pitharo o Nabi "saw" a so Pitra na Pangn'ngkn o mga Miskin...

Na aya kala iyan na isa ka SA', na so isa ka SA' na dowa ka KILO a go TNGA... 2.5 Kg!

Pitharo o Ibn 'Omar "ra":فرض رسول الله صلى الله عليه وسلم صدقة الفطر صاعا من التمر أو صاعا من الشعير على الصغير و الكبير و الذكر و الأنثى و الحر و العبد من المسلمين... رواه البخاري و مسلمMaana: Ini paliyogat o Rasulollah "saw" so kabgay sa Pitra, isa ka SA' a Korma odi na isa ka SA' a Sha'eer, sii ko Mayto a Wata a go Mala a Tao, Mama a go Babay, Mapiya a Tao na go Oripn a mga Muslim... Piyanothol i Bukhari a go Muslim

[ IV ] Ino khapakay a aya ibgay na Pirak?

Ayabo a miyakay ko Pirak sii ko Pat a Imam na so Imam AbuHaniefah... Na malobay anan a tindg ka daaba niyan Dalil!

Na so Tlo a Imam a goso kadandan o mga Ulama na dayran pakaya oba Pirak a ibgay a Pitra!

Sabap sa aya miya Aloy o Nabi "saw" na Pangn'ngkn! Go dadn a sakatao bo ko mga Sahaba "ra" oba pirak a inib'gay niyan a knaba da a Pirak iran...

Pitharo i ibn 'Othaymeen rahimahullah:
Sa Tao a aya ibgay niyan na Pirak na di tharimaan o Allah sabap sa miyasopak yan so katharo o Nabi "saw" a Pangn'ngk a imbgay!

Na Pitharo o Nabi "saw":
من عمل عملا ليس عليه أمرنا فهو رد
Maana: Sa Tao a nggalbk sa Galbk a dako sugo-an ami na di tharima-an!

Marayag a mga Hadith anan a miya Aloy sa Puro a aya Pitharo o Nabi "saw" na Pangn'ngkn, knaba Pirak! Na giyaya na Simba na Wajib a sii bo maka phashod ko katharo o Nabi "saw"!

[ V ] So Oras a kimbgan ko Pitra

Adn a mga Ulama a piyakay ran a mibgay so Pitra sii ko andadn i kasakm o Powasa Lagid o Shafi'ee rahimahullah ogaid na malobay a tindg sabap sa da ba niyan Dalil a marayag!

Na aya Bnar na aya kimbgan ko Pitra na sii ko Sagawii odi na Dowa Gawii a dapn kawma o Boka!

Pitharo o Ibn 'Omar "ra":
و كانو يعطون قبل الفطر بيوم أو يومين... رواه البخاري
Maana: So mga Sahabah "ra" na aya kaph'mbgay ran sa Pitra na Sagawii odi na Dowa Gawii a dapn kawma o Boka... Piyanothol i Bukhari

[ VI ] So last a kimb'gan ko Pitra

Aya Last yan na sii ko kashambayangiron sa Boka! Basta a kashambayangan na miyapasad so Oras a kabgay sa Pitra...

Pitharo o Nabi "saw":
فمن أداها قبل الصلاة فهي زكاة مقبولة و من أداها بعد الصلاة فهي صدقة من الصدقات... رواه أبو داود
Maana: Na sa Tao a ibgay niyan so Pitra a dapn kashambayangi sa Boka na tiyarima so Pitra iyan, na sapman sa sakali makab'gay na kiyashambayangan dn na sii khiitong ko mga Sadka so inibgay niyan... Piyanothol i AbuDaud

Pitharo i Ibn Qodamah rahimahullah ko Kitab yan a Al-Moghnee 2/458:
Sa Tao a mawri mgay sa Pitra na miyadosa na go khasambi-an yan!

Maana: Phaka bgay dn sa Pitra ogaid na dabo a Lalaw niyan na go miyadosa pn skaniyan...

Pitharo i Ibn Raslan: So kapakawriya ko kibgan ko Pitra sii ko gawii a Boka na Haram!

[ VII ] Ino bapn khibgay sa Pitra so ika Oogat?

Aya smbag san a Lojnah Da-imah na Sunat so kibgan ko Ika Oogat sa Pitra sabap ko kiyanggalbkawn o 'Othman "ra" na pitharo o Nabi "saw" a so Galbk o Pat a mga Khalifah "AbuBakar, 'Omar, 'Othman, go si 'Ali" maka pantag ko Agama na Sunnah...

Na knaba Wajib so kibgan sa Pitra ko ika Oogat ka da matharo o Nabi "saw"...

Sii anan ko mga Ifta a Lojnah, Vol. 9, Page: 366, # 1474

وفق الله الجميع لما يحبه و يرضاه


AbuHazim Ibrahim

SO KAPNIYATA [ KA ILAYA KO ULAN ]

ANTONAA I OKIT A KATOKAWI SA SOMYOLD SO RAMADHAN?

> Aya kakhatokawi sa Somyold so Ramadhan na o maylay so Ulan sii ko Paganay o Ulanolan a Ramadhan...

Amay ko ika 29 ko Sha'ban na pagilayn so Ulan na o maylay na Somyold so Ramadhan! Na odi ma Ilay na khompliton so Sha'ban a 30 gawii na so ika 31 na gyoto i pu-onan o Ramadhan...

Pitharo o Nabi "saw":
صوموا لرؤيته و أفطروا لرؤيته، فإن غم عليكم فأكملوا العدة ثلاثين... رواه مسلم
Maana: Phowasa kano maylay niyo so Ulan, na go Boka kano Maylay nyo Pharoman, na odi niyo ma ilay na komplitowa niyo so Bilangan "o Ulanolan" sa 30 gawii... Piyanothol i Muslim

Na lagid mambo oto ko kamboka sa Powasa... 'Eid Al-Fitr... So Ulan i pagilayn...

NA AYA PAKAISHA A MALA A AWIDA AKAL TANO SA INGD NA ANTONAA I KHASOWA IYAN UPAMA KA DI MAYLAY SO ULAN SA INGD TANO NA MIYA ILAY SII KO PD A INGD BA PAGONOT TANO KIRAN ANTAWAA KA DI?

> Dowa a tindg san o mga Ulama!

1.) Paganay ron: So tindg o Jamhoor - Na Oway phakawnot so Ingd sii ko Salakaw a Ingd amay ka miya ilay ron so Ulan!

2.) Ikadowa a tindg: Na di khapakay ka umani isa a ingd na salakaw i Niyata sa Ulan ka mbidabida siran sa Oras a kap'shbangiron a Ulan! A giyanan so tigiran a MATLA'...

Pd pn a Dalil iran na so Miyapanothol i Korayb a somyong skaniyan sa Sham "Seria" na riya-ot roo a Powasa na kay makawma sa Madina na inisha-an i Ibn 'Abbas "ra" o antonaa gawii kiyaphowasa iran sa Sham na tigyan a Diyama-at, na tigi ibn 'Abbas a skami na Sapto, na tigi Korayb a bangka di shana-i so Kiyapaka niyata i Mo'awiyah "Amerol Mu-mineen sa Orasoto" na tigo Ibn 'Abbas a di... Giyanan i ini sugo rkami o Nabi "saw"... Piyanothol i Muslim

Na aya siyabot sa angkanan a Katharo i ibn 'Abbas na Oman i Ingd na salakaw i Ulan ka da siran onot ko kiya phowasa a Sham!

Ogaid na sii ako raramig ko Tindg o Jamhoor "kadaklan ko mga Ulama" sabap sa malobay a tindg anan a Matla'...

Maana: aya mabagr a tindg sii sa ginawa ko na so tindg a kawnot sii ko pd a Ingd, ibarat na di tano ma ilay so Ulan sa Pinas na miya Ilay sa Saudi na phakawnot tano dn!

Giyanan mambo i Tindg o Shaikhol Islam ibn Taymiyyah rahimahullah

Sa kataya so pd a mga Sabap:

a.) So miya aloy iran Uman kon i Ingd na mbidabida a Oras a kap'sh'bangi ron a Ulan na kailangan a mbida bida sa kapniyata na di maka phamagunota!

Na samawto na uman i Darpa na salakaw i Niyata? Na pakaisha? Antonai limit o mga Darpa? Upama ka aya Pagilayn na so tindg o Sabaad a uman i 82 Km na salakaw i Ulan, odi na so tindg o pd kiran a Uman i isa ka Country na salakaw i Ulan! Na ibarat na Tag ako a Saudi na tag ka a Yaman na mbida ta sa Ulan uwm ka mbida ta sa Ingd? Na o sii ako matatago sa kilid a Saudi na siika mambo matatago sa kilid a Yaman na ayabo a pagltan ta na Boundary! Diita makambitiyara-i Upama na tharimaan a Akal a mbida ta sa Ulan? Dii ako Phowasa na ska na Knaba ka kagya da kano maka niyata? Inonta na magobay ta? Na di anan p'tharoon o mapiya i Pamikiran a Muslim...

Samanoto na miyaklaro a isaisa sa Kapniyata so Langon a Ingd...

b.) So pman so Miya aloy iran a Hadith a pitharo o Ibn 'Abbas "ra" na pitharo i Al-Bayhaqee sii ko Kitab yan a (Al-Ma'rifah) odi ako khalipat na Dha'eef kon anan a Hadith! Dowa timan so inaloy niyan a kiyabaloya Hadith anan a Dha'eef a di khapakay a kowa-an a Dalil...

NA AYA DALIL SA AYA KORIK NA SO TINDG A KAPAMAGUNOTA NA KATAYA:

a.) So Nabi "saw" na pitharo iyan:
صوموا لرؤيته و أفطروا لرؤيته...الحديث
Maana: Phowasa kano maylay niyo so Ulan na go Boka kano mayalay nyo sharoman! Hadith

Na giya kiya sugo iyan anan na Rangkom anan! Langon yan piyamitiyara-an so mga Manosiya! Knaba niyan pitharo ah: So taga giraw na salakaw i Ulan na so skano san mambo sa Tampar san na salakaw kano i Ulan!

Na marayag anan a Tanto...

Ogaid na adn a inaloy o mga Ulama a Sharat o ingd a khapakay a Unotan:

* So ingd a ikokom yan so Qur-an a go Hadith na aya khapakay a Unotan, sabap sa so Ingd a di niyan ikhokom so Qur-an na baradosa a ingd... Na so Baradosa na di khapakay a paka shaksi-in a go di khapakay a tarima-an so Totholan yan odi daan mapangamad...

SO PMAN SO MINI BAGO A TINDG SA INGD A P'KHAWRI SIRAN M'NIYATA SA DOWA GAWII:

> Na giyanan na panagontamaniran sa kaknala iran mambo ko Untol, ditano siran khadaway ka mga Ulama mambo!

Aya Dalil iran na kagya kon a Giya Saudi na aya phagunotan yan na so Calendar a Ummol Qora na katawan sa Doniya a Mauuna sa Dowa gawii a Calendar anan a Ummol Qora!

Ikadowa na: Kay adn kon a mga Scientest iran a katawan yan o anday kaphaka Uma o Ulan...

Na aya smbag anan na so inismbag i Shaikh ibn Baz rahimahullah ko Sorat a ini shoraton a lagid mambo anan!

Ino niyo a tigyan aadvanc'n so kapniyata sa Dowa gawii? Ino niyo a tigyan aya phagunoti a Calendar yo anan sa Ummol Qora a Adnvaced sa Dowa gawii? Taman sa pindadawraan yan si Shaikh ibn Baz rahimahullah sa angkawto a Sorat!

Na pitharo i Shaikh bin Baz rahimahullah:

Paganay ron tigyan na Kalkn ka so Allah, ikadowa na knaba ami aya Uunoti a Calendar aya a Ummol Qora! Go knaba kami phagunot sa apiya antonaa a Calendar maka pantag ko ka ilaya ko Ulan! Go knaba kami phagunot sa mga Scientest! Ka aya pitharo o Nabi "saw" na pagilayn so Ulan! Magilayn a Mata a ipagilay ron! Knaba Science a phaka ilayaron na go knaba Calendar...

Sii anan ko Majmo'ol Fatawa i shaikh ibn Baz rahimahullah...

Na marayag a knaba aya phagunoti na gya angkaya a Calendar a Ummol Qora ka ayadn a phagunotan na so kap'kha ilaya ko Ulan... Sii ko Masa o mga Sahaba "ra" na da a ba Calendar a Ummol Qora na phagilayniran dn so Olan na taman dn imanto na gyoto dn i itataros a phagilayn so Olan...

Na minibago a tindg a kapakawri anan sa Dowa gawii...

Tawfikan tano o Allah sii ko mga Pipiya a Amal... Aameen ya Rabb...


AbuHazim Ibrahim

SO KHAPAKAY A NGGALBKN O DII PHOWASA

SO SABAAD KO MGA NGANIN A KHAPAKAY A NGGALBKN O DII PHOWASA

Langon taman na khapakay a nggalbkn o dii phowasa inonta bo na so mga Galbk a phakabinasa ko Powasa niyan odi na phaka da-on sa Bali...

Ogaid na adn a mga Galbk a di makararayag, ino oto khapakay a nggalbkn o dii phowasa atawa ka di?

Na alowin tano so sabaadon ka aya katawi ron o kadaklan na ba di khapakay a nggalbkn ogaid na khapakay sabap sa ayabo a di khapakay a nggalbkn o dii phowasa na so miyanga aaloy tano a phamakabinasa ko Powasa!

Na kataya so sabaadon:

1.) SO KAPAMAKAYA KO KAROMA SII KO KAGAGAWII

Sako mayto ako na so sabaad ko mga Loks na sii ko Sold o Sawlan na di niyan dn pagobayn si Karoma niyan ka Haram kon... Na mala anan a Karibatan ka pitharo o Allah sa Qur-an:
أحل لكم ليلة الصيام الرفث إلى نسائكم... سورة البقرة
Maana: Miyapakay rkano sii ko Kagagawii ko Kaphowasa so kapamakaya niyo ko mga Karoma niyo... Soratol Baqarah

2.) SO KATARASAWA KO KALAPIS "SAHOOR" SA PAKAP'THAROTOPAAN KO KASBANG O FAJR

Pitharo o Sahl ibn Sa'd "ra":
كنت أتسحر عند أهلي ثم تكون سرعتي أن أدرك السجود مع رسول الله صلى الله عليه وسلم... رواه البخاري
Maana: Ph'lapis ako sii ko Pamilya akn oriyan yan na aya taman na p'khara-ot akn so Sujod o Nabi "saw" (sa Masjid sa Sambayang a Suboh)... Piyanothol i Bukhari

I say: mga pd anan sa Dalil a upama ka p'khan ka na som'bang so Fajr na khapakay oto, knaba Batal so Powasangka! Asar a di shobra... Ka khapakay a makashompat so Kakan a go so kas'bang o Fajr... Gyanan i Rajih ko mha katharo o mga Ulama... Pd pn anan sa Dalil sa kababaloy o kapamang'mbaal sa Imsak time a Bid'ah na go di khapakay...

3.) SO KAKAN ODI NA KAINOM A MALILIPAT TA

Ibarat na miyalipat oba dii phowasa na badn miyakakan na knaba oto Batal ko Powasa! So sabaad na gophoon lagidoto na tigyan a miyabatal na ribat anan...

Pitharo o Nabi "saw":
إذا نسي فأكل و شرب فليتم صومه فإنما أطعمه الله و سقاه... رواه البخاري و مسلم
Maana: Igira a miyalipat na miyakakan na go mininom na taros'n yan dn so Powasa niyan ka piyakakan skaniyan o Allah na go piyaka inom yan... Piyanothol i Bukhari a go Muslim

I say: Dalil pn anan sa Basta a adn a dii phowasa a maylyangka a komiyan odi na mininom a kalilipatan yan oba dii phowasa na dingka shapari! Dingkadn p'thakora ka khatipongka... Limo-on oto o Allah...

4.) SO KAPNI-AT SII KO DAWNDAW IGIRA A DI NIYAN KATAWAN OBA SOMYOLD SO RAMADHAN

Miya aloy tano a sa Tao a di mni-at ko Gagawii na Binasa so Powasa niyan!

Ogaid na ibarat na Paganay ko Ramadhan na di niyan katawan oba miya Ilay so Ulan na da pni-at na kay Mapita na takinoba ka miphowasa so mga Tao! Na wajib a maka phowasa na go gyoto dn i kapakaph'ni-at yan! Maka phanaros...

5.) SO SAKALI PHAYGO SA JANABAH NA SOMAKM SO WAKTO A SUBOH

Aya Paygo sa Janabah na so kharomai na igira a miyaka olawla siran na wajib a maka phaygo siran, taman sa di siran maka phaygo na Najis siran, Haram kiran so Langon a Simba taman sa di siran maka phaygo...

Na igira a Powasa na o Makawlawla siran ko kagagawii na khapakay a sakali siran Phaygo na somakm so Wakto a Suboh...

Pitharo o 'A-isha a go so Ummo Salamah "ra":
كان رسول الله صلى الله عليه و سلم يدركه الفجر و هو جنب من أهله ثم يغتسل و يصوم... رواه البخاري و مسلم
Maana: So Rasulollah "saw" na ph'raotn a wakto a Suboh "Fajr" a skaniyan na madidiyonob "Jonob" (Minggagalbkan ko kagagawii sii ko Karoma niyan) Oriyan yan na dii phaygo na go dii Phowasa... Piyanothol i Bukhari a go Muslim

6.) SO KA ARKI KO KAROMA NA GO SO KAPAKI SHALIYA ON "ROMANSA" A TIGIRAN

Asar a di makasobra ka gophoon di niyan marn a ginawa niyan na mala a Ngasa! Miyapagosay tano so Kokoman anan ko miyawna a Bandingan!

Pitharo o 'A-isha "ra":
كان النبي صلى الله عليه و سلم يقبل و يباشر و هو صائم... رواه البخاري و مسلم
Maana: So Nabi "saw" na phagark a go dii makishaliya a skaniyan na dii Phowasa... Piyanothol i Bukhari a go Muslim

7.) SO KAPHAYGO

Aya Dalil yan na so Dalil o dii kaphaygo o Nabi "saw" sa Janabah a somyakm dn so Wakto a Fajr

8.) SO KAWSAR SA SIWAK

Pitharo o Nabi "saw":
لولا أن أشق على أمتي لأمرتهم بالسواك عند كل صلاة... رواه البخاري و مسلم
Maana: Opama bo ka di khapasangi a Tanto so mga Omat akn na ishogo akn kiran so Kawsar sa Siwak oman siran p'shambayang... Piyanothol i Bukhari a go Muslim

Dalil anan sa kasosonat o kapaniwak, knaba Wajib... Na khapakay so kapaniwak a Ramadhan ka da tharo-a o Nabi "saw" obawn tabiya so dii Phowasa...

9.) SO KATHANDOK

Pitharo o Ibn 'Abbas "ra":
احتجم النبي و هو محرم و احتجم وهو صائم... رواه البخاري
Maana: Mithandok so Nabi "saw" a magi Ihram "dii mg Hajj odi na 'Omrah" go mithandok a dii Phowasa... Piyanothol i Bukhari

Inonta bo o khasabapi sa Kalobayi ko dii phowasa na ph'mbaloy a Makrooh ogaid na dipn phaka Batal...

قيل لأنس ابن مالك: تكرهون الحجامة للصائم في عهد النبي صلى الله عليه وسلم؟ قال لا، إلا من أجل الضعف... رواه البخاري
Maana: Adn a minisha ko Anas ibn Malik "ra"; Ba niyo pkhagowadn so kathandok o dii Phowasa sii ko masa o Nabi "saw"? Tigyan: Di, inonta bo oba kasabapi sa kapowasa-i ron... Piyanothol i Bukhari

أما الحديث: أفطر الحاجم و المحجوم فإنه حديث صحيح لكنه منسوخ كما قاله الحافظ ابن حجر العسقلاني...فتح البارئ ٤/١٧٨

10.) SO KAPAMOMOG ASAR A DI SHOBRA

Pitharo o Nabi "saw":
أسبغ الوضوء و خلل بين الأصابع و بالغ في الإستنشاق إلا أن تكون صائما... رواه أصحاب السنن
Maana: Pamaka lampasangka so Kapagabdas, go Pakashoshokhipa-angka a mga Kmr ka "unabingka so pamagltan o Kmr ka" na go paka Sobra angka so Kapamomog inonta bo obaka dii Phowasa... Piyanothol i Tirmidhee, go AbuDaud, go Al-Nasa-ee, a go si Ibn Majah

11.) SO KATA-AMI KO KHAKAN

Amay ka iportante, ibarat na dingka khikarang i katimos yan na khapakay a Taaman ka asar a dingka Lamdn... Sii bo taman sa Dila oriyan yan na ithopha "indoda" aka bo...

Pitharo o 'Ali "ra":
لا بأس أن يذوق الشيء ما لم يدخل حلقه... رواه ابن أبي شيبة و البيهقي و حسنه الألباني
Maana: Khapakay a Taaman yan so Shayi asar a di makasold sa Bakrng yan... Piyanothol i Ibn Abi Shaybah a go si Al-Bayhaqee

و صلى الله على محمد و على آله و صحبه و سلم


AbuHazim Ibrahim

SO MGA SUNAT SII KO DII PHOWASA

SO MGA SUNAT SII KO DII PHOWASA

So Powasa na Wajib anan a mala i Balas sa lagid o kiyapagosaya tano ko mga kalbihan yan, na an ma korik so Powasa o Manosiya na adn a mga Wajib a minggolalan yan sa lagid o kiyapagosaya tano ko mga Rokon yan a odi ngka minggolalan na kiyadaan sa Bali so powasangka!

Na an dn makalala a Balas a khaparoli o manosiya na adn a mga Sunat a minggolalan yan ko dii niyan kapamowasa a mala i balas upama ka ingulalan yan, sa kataya so bayanan yan:

1.) SO KANGGAGA-ANI KO KATHANGKAS

Maana: anda dn i kapagbangi ron sa Maghrib ka somidn dn so Alongan na Sunat a maka panishakay kadn Moka!

Pitharo o Nabi "saw":
لا يزال الناس بخير ما عجلوا الفطر... رواه البخاري و مسلم
Maana: Didn khapokas so mga Tao sii ko kamapiyaan taman pn sa dii ran panishakayan "Pshambotn" so kathangkas... Piyanothol i Bukhari a go Muslim

2.) SO KAWNAI THANGKAS KO GABANGA A KORMA NA ODA NA SO KIYALOTO-AN NA ODA NA IG

Pitharo o Anas ibn Malik "ra":
كان النبي صلى الله عليه و سلم يفطر على رطبات قبل أن يصلى فإن لم يكن فتمرات فإن لم يكن حسا حسوات من الماء... رواه أبو داود و حسنه الألباني
Maana: So Nabi "saw" na aya dii niyan ithangkas ko unaan pn o daniyan kashambayang "sa Maghrib" na mga Gabanga a Korma na oda na so kiyaloto-an na oda na phaginom badn sa Ig... Piyanothol i AbuDaud

3.) SO KANDOWAA KO ORIYAN O KAPAKA THANGKAS

Pitharo o 'Abdullah ibn 'Omar "ra":
كان النبي صلى الله عليه و سلم إذا أفطر قال: ذهب الظمأ وابتلت العروق و ثبت الأجر إن شاء الله... رواه أبو داود
So Nabi "saw" na igira a miyaka pasad thangkas na dii niyan tharoon a [ DHAHABADHAMA-O WABTALLATIL 'OROOQO WA THABATAL-AJRO INSHA-ALLAH ]
Maana: Miyada so Kawaw, na go miyabasa so mga Bakrng, na go miyasigurado so Balas inshaAllah... Piyanothol i AbuDaud

Note:
a.) Giya dowaa anan na tanto a madakl a mariribat san sa Ranao taman pn ko pd a mga Ulama, sabap sa aya dii iran san kindowa-an na befor kathangkas, labaw ron sa Salam Radio ka anda dn i kaphagbangi ron na diiran anan indowaa na Ribat anan! Ka giyanan na sii dii indowaa ko kapaka pasad thangkas sa lagid a karayag yan anan sa angkanan a Hadith...

So Du'a ko befor kathangkas na salakaw dn oto, sadn sa iph'ndowa-angka amay ka dakapn maka thangkas ka tatarimaan so Du'a sa angkawto a Oras!

b.) oba niyo tig a katan si Al-Farooq a siyopak yan bo so katharo iyan ka katan a inisurat yan sa English so basa Arab o Hadith! Na aya smbag anan na so Hadith na knaba di khapakay, aya Haram oba soratn sa English na so Qur-an...

4.) SO KALANGGAYA KO KALAPIS "SAHOOR"

Maana: Sakali ka Plapis na amay ka magaan dn pagbangan sa Suboh, ikharang ka pman a dika badn ma tarasaw "late"...

Pd a Hikmah san na angka di khapasangi phowasa... Na ilaya niyo man so Limo o Agama? Inisugo iyan so kaphowasa ka an mapadalm so Kalk ko Allah ko mga Puso ogaid na ayapman a kabaya iyan na dii nggagaanan so Katangkas ko kasdp o Alongan na go phakawrin so Kalapis sii ko dapn kapagbangi sa Suboh ka an tanto di khapasangi so Manosiya...

Pitharo o Allah sa Qur-an:
يريد الله بكم اليسر و لا يريد بكم العسر... سورة البقرة
Maana: Aya kabaya rkano o Allah na so kap'kha lbodi rkano, na go di niyan kabaya oba kano p'khapasangi... Soratol Baqarah

Aya Dalil sa kap'phakawrii anan ko Kalapis na so mga Sahaba na giyanan i dadabi-ataniran... Lagid o Hadith a miyapanuthol i Bukhari "1820"!

وفقنا الله لما يحبه و يرضاه


AbuHazim Ibrahim

SO MGA TAO A KNABA KIRAN PALIYOGAT SO KAPHOWASA

SO MGA TAO A KNABA KIRAN PALIYOGAT SO KAPHOWASA

1.) SO PH'MBTHANG'N

Na phaka sold san so knaba Phmbthanga ogaid na da a Lalag yan...

Pitharo o Nabi "saw":
رفع القلم عن ثلاثة؛ عن النائم حتى يستيقظ، و عن الصبي حتى يبلغ، و عن المجنون حتى يعقل. رواه أبو داود و صححه الألباني
Maana: Miya awat so Pansom ko Tlo "maana: di ishorat o mga Mala-ikat so mga Galbk iran, di siran khadosa": Paganayron na so Tuturogn taman sa di makanaw, ikadowa na so Mayto a wata taman sa di kabaligan, ikatlo na so Phmbthang'n taman sa di katago-an sa Lalag. Piyanothol i AbuDaud

2.) SO WATA A DA KABALIGI

Ayadn a Dalil yan na giya Hadith anan a miya aloy!

Na aya khitndo sa kiyabaligan so Wata na giyaya:
a.) So kathataginp yan na liyowan a Mani
b.) So kalonawi ron a Bngt
c.) So Bae na pdon a tu-os na so kawma niyan a Bisita "Haydh" apiya da lonawi a bngt ka adn a mga Tao a di plonawa...

Note: Apiya isa bo a makatalingoma sa miyanga aaloy anan na kiyabaligan dn so Wata!
Na opman o makala dn so Wata na dadn a miyakawma sa mga Tu-os anan a akirBalig na o maka 15 ragon na miya wajibon dn so langon a Sugo-an o Allah apiya da kabaligi...

3.) SO MA OOMA A BISITA "HAYDH" KO MGA BAE

Pitharo o Nabi "saw":
أليس إذا حاضت لم تصم و لم تصل؟... الحديث
Maana: Badi so Babay na igira miyawma a Haydh na di maka p'phowasa na go di makap'shambayang? Piyanothol i Bukhari a go Muslim

Ogaid na khabayadan yan so da niyan kaphowasa-i, knaba lagid o Wata a makala na di niyan khabayadan so daniyan kaphowasa-i...
 
4.) SO DII MLAYALAYAG

So Tao a sii salakawan, na khapakay a di phowasa na khapakay pman a Phowasa... Ogaid na mas taralbi a di p'phowasa ka inibgay ron oto o Allah a lugar, ogaid na khabayadan yan bo mapasad so Ramadhan...

Pitharo o Allah sa Qur-an:
فمن كان منكم مريضا أو على سفر فعدة من أيام أخر... سورة البقرة
Maana: na sa Tao a p'khasakit odi na dii mlayalayag na sakali bo phowasa na sii ko mga pd a Gawii... Soratol Baqarah

5.) SO PKHASAKIT

Aya Dalil yan na giya dn a Ayat oto a miya Aloy!

Ogaid na knaba asar dn a Sakit na khapakay a iboka lagid o Titib, sakit a Ulo, Dangis! Knabawn anan Pd...

Aya Sakit a di mip'phowasa na so Sakit a upama ka iphowasa o Tao na khapakay a ipatay niyan badn odi na kawngkaranon...

Na Phaka Bayad bo mambo amay ka maka bagr!

6.) SO LOKS A MAMA ODI NA LOKS A BABAY A DIDN PHAKA GAGA PHOWASA

Pd san so adn a Sakit yan a dadn a pag Asa oba maka bagr na dipn phaka Gaga Phowa ka khaga-anan...

Na aya Kokoman yan na di maka p'phowasa na oman badn gawii ko Ramadhan na maka phagana sa Sakatao a Miskin... Na di niyan dn khabayadan so da niyan kaphowasai sabap sa di phaka Gaga... Go miyaka bgay dn sa Fidyah!

Pitharo o Allah sa Qur-an:
و على الذين يطيقونه فدية طعام مسكين... سورة البقرة
Pitharo o ibn 'Abbas "ra": Aya Maana anan na so mga Tao a didn phaka Gaga phowasa na phakabgay sa Fidyah a kapakakan sa sakatao a Miskin ko uman gawii. Piyanothol i Bukhari

7.) SO MAWGAT A GO SO P'SHOSOWAN

Na tanto a mala a kiya Khilaf o mga Ulama sii ko antonaa i showaan o Mawgat odi na Pshosowan a di makap'phowasa!

Ino mbgay siran sa Fidyah o Mbayadaniran badn so Dayran kaphowasa-i? Atawa-aka phamayad siran na go mbgay siran pn sa Fidyah?

Na so raramiganon a Pamikiran akn na kataya:

a.) Upama ka so Mawgat odi na Pshosowan na ino da maka phowasa ka aya inikawan yan na giya ginawa niyan na aya Kokoman yan na Kokoman a p'khasakit! Na knaba phakabgay sa Fidyah ka maka phamayad badn

b.) Upama pman ka aya inikawan yan na so Wata iyan oba kamorala-i na aya Kokoman yan na Kokoman o di phamaka Gaga phowasa na knaba maka phamayad! Phaka bgay badn sa Fidyah sii ko uman gawii ko Ramadhan...

Pitharo o Nabi "saw":
إن الله وضع الصوم و شطر الصلاة عن المسافر، و عن الحامل و المرضع الصوم... رواه الترمذي
Maana: Mataan a so Allah na inibgay nyan a Lugar ko dii mlayalayag so Kaphowasa a go so Tnga ko sambayang "Qasr", na go ini bgay niyan a Lugar ko Mawgat a go Pshosowan so Kaphowasa... Piyanothol i Tirmidhee

8.) SO BABAY A GOPN MIMBAWATA TAMAN SA DI MADA SO RUGO IYAN
Na aya Kokoman yan na so Kokoman o mauuma a Bisita odi na Haydh...

بارك الله لي و لكم في القرآن العظيم


AbuHazim Ibrahim

SO PHAMAKABINASA "BATAL" KO POWASA

SO PHAMAKABINASA "BATAL" KO POWASA

1.) So Kakan a go Kainom

Pitharo o Allah sii sa Hadith Qodsie a miyapanothol o Nabi "saw":
الصيام لي و أنا أجزي به، ترك شهوته و طعامه من أجلي... الحديث... رواه البخاري و مسلم
Maana: So dii kapamowasa o Manosiya na rakn oto "a tigo Allah" na go sakn i mbalason, ini tagak yan so Baya a Ginawa niyan a go so Kap'khan yan a go so kaphaginom yan... Piyanothol i Bukhari a go Muslim

Go Pitharo iyan sa Qur-an sii ko oriyan o kiyatharoa niyan sa khapakay so dii kanggagalbka o kharomai a go so Kakan na go Kainom sii ko gagawii ko Ramadhan:
ثم أتموا الصيام إلى الليل... الآية... سورة البقرة، ١٨٧
Maana: Oriyan yan na tarutopa niyo so Kaphowasa taman sa Magagawii... Soratol Baqarah, 187

2.) So Kanggagalbkan o Kharomai sii ko Kadawndaw o Ramadhan

Na ayadn a Dalil yan na giya miya una anan a mga Dalil...

Na giyaya i pinaka Masopiit ko phamakabatal sa Powasa, sabap sa Tanto a margn so Kasalaan yan...

Sa Tao a masugok yan anan ko Ramadhan na kataya so mga Shayi a minisugaton:

a.) Miyadosa

b.) Makaphkiparat "Panulak sa Dusa" na aya Kiparat yan na o Adn a oripn yan na maphaka maradika iyan, na oda a Oripn yan na phamasa sa Oripn na phaka maradikaan yan, na oda na makap'phowasa sa Dowa Ulan ko oriyan o Ramadhan, na odi niyan khagaga na Maphakakan sa N'm pulo "60" katao a Miskin...

Miya aloy anan o Nabi "saw" sii ko Hadith a piyanothol i Bukhari ( 1834 ) go si Muslim ( 1111 )

c.) Kap'phowasaan yan dn a angkawto a Dawndaw

d.) Khabayadan yan a angkawto a kiyaboka-an yan salakaw pn ko Kiparat yan

3.) So kanggowa sa Pithibaba

Pitharo o Nabi "saw":
من ذرعه القيء فليس عليه قضاء و من استقاء عمدا فليقض. رواه الترمذي و أبو داود
Maana: Sa Tao a makagowa sa di niyan kabaya na da Mabatal so Powasa niyan, na sapman sa Thibaba-an yan so kanggowa na miyabatal so Powasa niyan na khabayadan yan. Piyanuthol i Tirmidhee a go si AbuDaud

4.) So Distros a go so kapaki Uman sa Rugo

Aya kokoman anan na lagid bo o Kakan a go Kainom na phakabatal pn sa Powasa...

5.) So Kaliyo o Rugo o Bae sabap sa Haydh "so bisita niyan uman sawlan" odi na sabap sa kambawata

Pitharo o Nabi "saw":
إذا حاضت المرأة لم تصل و لم تصم... رواه البخاري و مسلم
Maana: Igira a miya Haydh so Bae na di makap'shambayang na go si makap'phowasa... Piyanothol i Bukhari a go Muslim

Na aya mbidaan san o Powasa a go Sambayang na so Babay a mimbawata odi na miya Haydh na di niyan khasambi-an so da niyan kashambayangi, na so Powasa na wajib a kasambi-an yan ko Oriyan o Ramadhan

Pitharo o 'A-ishah "ra":
( Inisugo rkami igira miya Haydh kami a kasambii ami ko da ami kaphowasai na go darkami pakisambii so da ami kashambayangi )...

6.) So Kapaka liyowa ko Mani sa thibaba-an

Aya maana a Mani na so ig o Mama odi na Bae a phliyo sabap ko Babaya!

Aya ibarat yan na so kapag Masturebate "Istimna" na Batal anan sa Powasa, mlagid o Lima a inosar yan odi na apiya antonaa dn a kiyasabapan sa kiyapaka liyo o Ig na miyabatal so Powasa niyan na wajib a kasambi-an yan ko oriyan o Ramadhan...

و صلى الله و سلم على رسول الله و على آله و صحبه أجمعين


AbuHazim Ibrahim

SO MGA ROKON O POWASA

SO MGA ROKON O POWASA

Aya rokon o Shayi na so o mada-on na khabinasa skaniyan, ibarat o Trak na so mga Tayr yan na o mada-on na didn phaka isg na Rokon yan oto...

Maana: upama ka mada-on na khada-an skaniyan sa Bali...

Na so Powasa na adn mambo a mga Rokon yan a odingka minggolalan na khada-an sa Bali so powasangka:

1.) So Ni-at

Aya pagampaganay a Sharat o Powasa na so Ni-at, na so Ni-at na sii bo sa Puso, knaba ptharo-a...

Pitharo o Nabi "saw":
إنما الأعمال بالنيات... رواه البخاري
Mataan a ayabo man a kakhakorik o mga Galbk na misabapa ko Ni-at... Piyanothol i Bukhari

Pitharo iyan pn:
من لم يجمع الصيام قبل الفجر فلا صيام له... رواه الترمذي و النسائي
Maana: sa Tao a di niyan kapni-atan so Powasa sii ko kagagawii "befor Fajr" na daa Bali o Powasa niyan... Piyanothol i Tirmidhee a go si Nasa-ee

Pd a shabotn san na kailangan na sii ko kagagawii na makapni-at kadn... Gophoon sakali ka mni-at na miyapita na kiyadaan sa Bali so Powasangka! Sii anan ko Wajib a Powasa... Sopman so Sunat a Powasa na khapakay a sakali ka mni-at na miyapita...

2.) So Kapananggila-i ko Kakan, Kainom a go Kapamakaya ko Karoma

Pitharo o Allah sa Qur-an ko oriyan o kiyapagosaya niyan ko kakhapakay o Kapamakaya ko Karoma a go so Kakan na go Kainom sii ko gagawii ko Ramadha:
ثم أتموا الصيام إلى الليل... سورة البقرة
Maana: Oriyan yan na tarutopa niyo so Kaphowasa taman sa magagawii... Soratol Baqarah

3.) So Masa o Powasa

Na dowa anan Bagi:

a.) Masa o kawawajib yan... Na Gyoto so Ramadhan, na mapagosay tano bo so okit a kakhatokawi sa somyold so Ramadhan

b.) Masa o kap'phowasa ko Sold o Ramadhan... Na gyoto so mga Dawndaw ron... Diwn pd so mga kagagawii

Maana: sa Tao a phowasa a Gagawii na daa bali o Powasa niyan sa angkawto a Gagawii... Badn miya-or...

و بالله التوفيق


AbuHazim Ibrahim

SO KAWAWAJIB O KAPHOWASAI KO RAMADHAN

SO KAWAWAJIB O KAPHOWASAI KO RAMADHAN

So Kaphowasai ko Ramadhan na Simba anan a so-aso-at ko Allah a Wajib ko mga Tao a miyamaratiyaya...

Pitharo o Allah sa Qur-an:
يا أيها الذين آمنوا كتب عليكم الصيام كما كتب على الذين من قبلكم لعلكم تتقون. سورة البقرة ١٨٣
Maana: Hay so skano a miyamaratiyaya na ini paliyogat rkano so kaphowasa, sa lagid dn o kini paliyogatnon ko miyangaoona-an yo a Pagtao, sa ankano mabaloy a mga Tao a ikakalk iran so Allah, Soratol Baqarah, 183

Go Pitharo o Nabi "saw":
بني الإسلام على خمس... و ذكر منها صيام رمضان... الحديث
Maana: Piyanagombalay so Islam sa Lima... Na inaloy niyanon so Kaphowasa...

Pitharo i Shaikhol-Islam ibn Taymiyyah:
[ Sa Tao a di phowasa sii ko Ramadhan a skaniyan na katawan yan a so Kaphowasai ron na Wajib na go so di kaphowasa na Haram na da phowasa ka kalawandi i Lalag na miya Patot so kabuno-a ron ka miya Kafir, na opman o di p'phowasa sabap sa bobokln na Patot a masogat a Punishment ]

Sii ko MAJMO'OL FATAWA, 25/265


AbuHazim Ibrahim

SO KALBIHAN O RAMADHAN

SO KALBIHAN O RAMADHAN

"Sii sa Ingaran o Allah a Makalimoon a Masalinggagaw"

So Ulanolan a Ramadahn na madakl a pinto on o Allah a kibibida iyan ko mga pd a Ulanolan na go Kalbihan a di khatoon sii ko salakaw a Ulanolan...

Na aya da-it ko Muslim na masiyap yan sa di niyan mapaka li-os a angkai a mga kalbihan sa kapanamaran yan i kaparoliya niyanon:

1.) SO KAPHOWASA-I RON
So kaphowasa na Wajib anan, giyanan so ikapat Rokon o Islam, ikapat a Pola-os o Islam, na Wajib ko mga Muslim so kinggulalan'n iran san!

Na sii bo anan ko Ulanolan a Ramadhan sa lagid dn o katutukawi tano ron, na so kalbihan o Balas yan na marayah sa angkai a katharo o Nabi "saw":
من صام رمضان إيمانا و احتسابا غفر له ما تقدم من ذنبه... رواه البخري و مسلم
Maana: Sa Tao a phowasaan yan so Ramadhan sa paratiyaya niyan ko Allah na go araparap yan ko Balas yan, na iprila-on o Allah so langon a miyandosa niyan... Piyanothol i Bukhari a go si Muslim

Ogaid na aya kakhaparoliya sa angkanan a mala a Balas na so kapananggila-i ko mga Rarata a Olawla, knaba Kakan bo a go Kainom a phananggilaan...

Pitharo o Nabi "saw":
من لم يدع قول الزورو العمل به و الجهل، فليس لله حاجة في أن يدع طعامه و شرابه... رواه البخاري
Maana: Sa Tao a di niyan pananggilaan so katharo sa kabokhagan a goso kanggalbkawn a go so kaplalalim, na dadn a Bali o kiyapananggila iyan Koman a go Minom sii ko Allah... Piyanothol i Bukhari

Pitharo iyan pn:
الصوم جنة، فإذا كان يوم صوم أحدكم فلا يرفث و لا يفسق و لا يجهل، فإن سابه أحد فليقل إني صائم... رواه البخاري و مسلم
Maana: So Powasa na r'nding ko Naraka, na igira a sii ko kadawndaw o dii kaphowasa o isa rkano na oba niyan phagobaya si karoma niyan "sex" go oba dii ndosa go oba dii plalalim, na o adn a phanaro-on sa Marata a katharo na ayabo a tharo niyan na: Dii ako Phowasa... Piyanothol i Bukhari a go Muslim

Na amay ka dii ka phowasa pagariya na pakaphowasa-angka so langon a anggawta-aka... Knaba gyabo a Tiyan...

2.) SO KAPANAMBAYANG SA SUNNAT SII KO KAGAGAWII KO RAMADAHAN
Mlagid o Tarawi odi na Tahajjod...

Upama ka sii ko dawndaw na aya Amal na kaphowasa na sii ko kagagawii na aya Amal na so Kapanambayang...

So Tarawi na sii bo mambo anan ko Ramadhan, na tanto dn a Mala i balas...

Pitharo o Nabi "saw":
من قام رمضان إيمانا واحتسابا غفر له ما تقدم من ذنبه... رواه البخاري و مسلم
Maana: Sa Tao a Panambayangan yan so Ramadhan sa paratiyaya niyan ko Allah go araparap yan ko Balas yan na iprila-on o Allah so Langon a miyandosa niyan... Piyanothol i Bukhari a go Muslim

Note: Gyanan so mga Sunat a Sambayang, na madakl a Tao a apiya so Lima wakto a Wajib a Sambayang na di niyan p'shambayangan ko Ramadhan inonta na dii phowasa, na gyoto na da a Lalaw o Powasa niyan, ka arati o da Lalaw o Powasa o Tao a dii tharo sa Marata na ayapn so di p'shambayang?

Pd a kap'phakala i Balas o Tarawi a go so Tahajjod na so kawnot ko Imam sa taman sa di makapasad so Imam na ditawn pagawa...

Pitharo o Nabi "saw":
من قام مع إمامه حتى ينصرف كتب له قيام ليلة... رواه أصحاب السنن
Maana: Sa Tao a shambayang a pd o Imam yan sa taman sa di makapasad na lagid yan bo o pishambayangan so tnday o kagagawii... Piyanothol i AbuDaud, Termidhee, Al-Nasa-ee, go si Ibn Majah

3.) SO KASHASADKA
Pd a Kalbihan o Ramadhan na so kap'phakala i Balas o kashasadka..,

Pitharo o Nabi "saw":
أفضل الصدقة في رمضان... رواه الترمذي
Maana: Aya pinaka Mapiya a Sadka na so sii ko Ramadhan... Piyanothol i Tirmidhee

Na so kashasadka na madakl i okit:-

Pdon so kapaka thangkasa ko dii phowasa, maana: so dii phowasa na ska i phakakanon amay ka mawma so ikakan ko kapagbangi ron sa Maghrib, na tanto anan a mala i Balas...

Pitharo o Nabi "saw":
من فطر صائما كان له مثل أجره... رواه أحمد و النسائي و صححه الألباني
Maana: Sa Tao a mapakathangkas sa dii Phowasa na sadn sa Balas a angkawto a dii phowasa na Balas yan mambo... Piyanothol i Ahmad a go si Al-Nasa-ee go pitharo i Al-Albanee na Sahih anan a Hadith "mabagr a Hadith"...

4.) SO KAPANAMARI KO KABATIYA SA QUR-AN
So kabatiya sa Qur-an na tanto a mala i Balas na mas p'phakala a Balas yan igira a Ramadhan...

Pitharo o AbuHorayrah "ra": sako ituron so katharo o Allah ah:
أفمن هذا الحديث تعجبون، و تضحكون و لا تبكون...سورة النجم ٥٩-٦٠
Maana: Ba kano p'phammsa sa angkanan a katharo? "Qur-an"! Na bakano dn dii pamaninga na di kano pham'nggora-ok? Sorato Al-Najm, 59-60

Na miyakin'g o mga Sahabah "ra" a khibabaling sa Masjid "mga Pobri" na miyam'nggora-ok siran, na miyakin'g siran o Nabi "saw" na miyakagora-ok mambo, na miyaka gora-ok kami mambo, na Pitharo o Nabi "saw":
لا يلج النار من بكى من خشية الله... رواه البيهقي
Maana: Di khawlog sa Naraka so Tao a myakagora-ok sa Kalk yan ko Allah... Piyanothol i Al-Bayhaqee

5.) SO KAPAG I'TIKAF SII KO LAST 10 DAYS
Pd a Sunat o Nabi "saw" na igira a last 10 days ko Ramadhan na dii mag I'tikaf sa Masjid... Hadith a Piyanothol i Bukhari

I say: so Nabi "saw" na aya bo a dii niyan kapag I'tikaf na Ramadhan, na imanto na miyangibago a angkaya a umanoman dn na I'tikaf...!

6.) SO KAPAG 'OMRAH SII KO RAMADHAN

Pitharo o Nabi "saw":
عمرة في رمضان تعدل حجة... رواه البخاري و مسلم
Maana: so kapag 'Omrah a Ramadhan na aya balas yan na lagid o balas a Hajj... Piyanothol i Bukhari a go Muslim

7.) SO LAYLATOL QADR
Isa a miyakalala a Kalbihan o Ramadhan na ron mapapadalm so Laylatol Qadr...

So Laylatol Qadr na giyanan so Gagawii a kini turon'n ko Qur-an a phoon ko Lawh Al-Mahfoodh taman sa Langit aya a tampar sa Doniyan, oriyan yan na inituron pman sii ko Nabi "saw"!

Na tanto anan a mala i kalbihan a Kagagawii...

Pitharo o Allah sa Qur-an:
إنا أنزلناه في ليلة القدر، و ما أدراك ما ليلة القدر، ليلة القدر خير من ألف شهر... سورة القدر ١-٣
Maana: Mataan a inituroon ami "so Qur-an" sii ko Laylatol Qadr, ino Bangka katawi o antonaa i Laylatol Qadr? So Laylatol Qadr na a thomo a di so sanggibo Ulan... Soratol Qadr, 1-3

Osayan: So maphagamal ka ko Sold o Laylatol Qadr na thomo a di so maphagamal ka sii ko Sold o Sanggibo Ragon...

Pd anan ko mga Limo Allah sa angkai a Omat, na Hay pagariya na dingka phakalpasa...

So 1000 Months na 83 years... Na so maphgamal ka ko 83 years na inibgay rka o Allah sa isaisa ka Kagagawii... Ya Allah... Ya Rabb... Dikamingka phokasa ko Laylatol Qadr...

Aya thanodanon mga Pagariya na di tano katawan o andawn ko 30 days a Ramadhan so Laylatol Qadr, ayabo a miya aloy na sii ko last 10 days, na aya Hikmah san o Islam sa da niyano ka aloya na an maka panagontaman so Tao sa dii niyan kapamagayani sa angkanan a Kagagawii sii ko Sold o Ramadhan...

Pitharo o 'A-isha "ra":
يا رسول الله، إن وافقت ليلة القدر ما أقول؟ قال: قولي: اللهم إنك عفو تحب الفو فاعف عني... رواه أحمد و الترمذي و صححه
Maana: Hay Rasulallah, Upama ka matabo akn so Laylatol Qadr na antonai mapiya a p'tharoon akn? Na pitharo o Nabi "saw" [ tharo-angka ah : Hay Kad'nan ko na mataan a ska na Pananapi a pkhababayaan ka so kanapi na napi-i akongka ] Piyanothol i Ahmad a go si Tirmidhee

8.) SO KAPAKANDAKLA KO MGA TADNTADM KO ALLAH A GO SO MGA "DU'A" PANGNI
So Gagawi Dawndaw ko Ramadhan na tanto a khipaka llbi na pakandaklangkawn so mga Pangni ko Allah na go so mga Dhikr, labaw ron sii ko mga Masa a tatarimaanon so Pangni...

Lagid o igira a p'thangkas ka, ka so dii Phowasa na amay ka p'thangkas na adn a Pangni niyan a Tatarimaan...

Tawfikan tano langon o Allah sa kinggolalan'n tano ko mga Pipiya a Galbk... Isampay tano niyan Langon ko Ramadhan a go so phamaka talingoma pn a Ramadhan... Aameen...


AbuHazim Ibrahim